بازگشت
مذاكره براي تعيين نخست وزير موقت پاكستان جدي شد
ارسالی صمیمی ارسالی صمیمی

مذاكره براي تعيين نخست وزير موقت ، بي‌طرف و مورد قبول همه احزاب سياسي و مذهبي در پاكستان وارد مرحله تازه و جدي شده است.

 

شرايط سياسي و اجتماعي پاكستان كه در آستانه شصتمين سالروز استقلال از استعمار بريتانيا قرار دارد ، باعث شده است تا هر كدام از احزاب مسلم ليگ (حاكم) ، ائتلاف ششگانه احزاب مذهبي و سياسي مخالف دولت ( مجلس متحده عمل )، حزب مسلم ليگ شاخه ( نواز) و حزب مردم تلاش كنند تا نخست وزير موقت مورد قبول خود را انتخاب نمايند.

 

مرحله نخست :

براساس قانوني اساسي پاكستان پيش ازانتخابات عمومي و پايان كار پارلمان دولت و كابينه موجود بايد استعفا دهند و از سوي رييس جمهوري نخست وزير موقت به مجلس ملي معرفي تا با اخذ اكثريت مشغول به كار شود.

 

اداره كشور تا انتخاب نخست وزير جديد ، برگزاري انتخابات عمومي شفاف و سالم و هماهنگي بين دستگاه‌هاي اجرايي از وظايف سه گانه كابينه موقت فدرال خواهد بود.

 

پيش از ديدار ژنرال"پرويز مشرف" رييس جمهوري پاكستان و با خانم" بي‌نظير بوتو " نخست وزير در تبعيد و رهبر حزب مردم پاكستان در شهر ابوظبي تمامي توجهات براي انتخاب نخست وزير موقت بر روي " محمود شاه قريشي " يكي از رهبران حزب مردم در شهر مولتان بود.

 

از سوي ديگر ائتلاف ششگانه احزاب مذهبي و سياسي مخالف دولت (مجلس متحده عمل) و ائتلاف سياسي اعاده دموكراسي ( ا. آر. دي ) متشكل از چند حزب سياسي و صنفي ديگر به دنبال گزينه ديگري بودند.

 

حزب مسلم ليگ (حاكم) و يا ( قائد اعظم) اعلام كرد كه در انتخابات ‪۲۰۰۷ كشور بطور كامل شركت خواهد كرد و براي انتخاب نخست وزير موقت خود گزينه‌اي جدا دارد.

 

مرحله دوم :

ديدار ‪ ۵۵دقيقه‌اي روز شنبه ششم مرداد ماه ژنرال مشرف با خانم بي‌نظير بوتو در يكي از كاخ‌هاي شهر ابوظبي همه معادلات را تغيير داد ، تا جايي كه برخي از سياسيون پاكستان اين ديدار يك " شوك سياسي " دانستند.

 

در چنين شرايطي انتشار خبر اين ملاقات با نخست وزير سابق و رهبر حزب مردم كه توسط همين دولت به سوء استفاده مالي متهم و پرونده وي در دادگاه اسلام‌آباد باز است ، معادلات را تا حدودي تغيير داد.

 

اين ملاقات در شرايط موجود كشور پاكستان كه دولت توانسته بود ، غائله مسجد " لعل " و مدرسه "حفصه " را با حضور نيروهاي نظامي طي يك هفته خاتمه دهد حائز اهميت بود.

 

از سوي ديگر ابقاء مجدد " چوهدري افتخار محمد " رييس ديوان عالي بر كنار شده ، پيروزي بزرگي براي مخالفان ژنرال مشرف و دولت محسوب گرديد.

 

ناطران سياسي براين باورند كه گفت و گو بين ژنرال مشرف و بي‌نظير بوتو از سال گذشته آغاز شده بود، اما به نتيجه رسيدن آن شرايط زماني و مكاني را براي اين ملاقات و تا حدودي نهايي شدن توافقات فراهم كرد.

 

شايد اين توافقات با رهبر " حزب مردم " كه بارها دم از " سكولار " بودن مي‌زند در برابر اپوزسيون مذهبي در دل توده مردمي كه داراي ريشه فكري و ذهبي مخالفت با غربي‌ها به خصوص آمريكايي‌ها را دارند و سرمداران واشنگتن را دشمنان واقعي اسلام و امت اسلامي مي‌دانند، حائز اهميت باشد.

 

از سوي ديگر غربي‌ها به خصوص واشنگتن‌نشين ها بارها اعلام كردند كه با انتخاب افراد روشنفكر و معتدل بايد اين كشور از گذشته‌هاي خود روي كند تا مسير ترقي و دمكراسي فراهم شود.

 

در هر صورت ژنرال مشرف خواهان باقي ماندن در قدرت براي يك دوره ‪ ۵ساله ديگر است و اين مقدور نخواهد بود، مگر با همكاري حزب مردم كه مي‌تواند با همپيمان شدن با حزب مسلم ليگ (حاكم) آراي وي را در مجالس افزايش دهد.

 

علي‌الحال يكي از موارد مورد گفت و گو در ابوظبي بين ژنرال مشرف و خانم بوتو توافق براي نخست وزيري موقت " حامد ناصر چتهه " بود كه گويا احزاب برروي وي توافق دارند.

 

نخست وزير مورد توافق كيست:

" حامد ناصرچتهه " در سال ‪ ۱۹۴۴در شهر لاهور مركز ايالت پنجاب متولد شده و او سياست را از صحنه حزب مسلم ليگ شاخه (جنجو) آغاز كرده است.

 

چتهه از سال ‪ ۱۹۸۵تا ‪ ۱۹۹۰براي يك دوره ‪ ۵ساله وارد مجلس ملي اين كشور شد و بعد از پايان اين دوره نيز مجدد در سال ‪ ۱۹۹۳وارد پارلمان شد.

 

وي براي يك دوره دو ساله از ‪ ۱۹۸۶تا ‪ ۱۹۸۸رياست مجلس ملي را بر عهده داشته است .

 

چتهه همزمان با نمايندگي مجلس در سال ‪ ۱۹۸۵تا ‪ ۱۹۸۶وزارت علوم و فن‌آوري و تلويزيون اين كشور را اداره كرده است.

 

نخست وزير موقت توافق شده همچنين در مجلس ملي در دوره‌هاي مختلف رييس كميسيون كشمير و عضوي كمسيون امور پارليمان را بر عهده داشته است.

 

حامد ناصر چتهه بعد از روي كار آمدن ژنرال مشرف همراه وي بود ، ولي مخالف جدي با " چودري شجاعت حسين " رهبر حزب مسلم ليگ (حاكم) و " چودري پرويز الهي " سروزير ايالت پنجاب ، دارد.

 

لذا اين دو نفر از رهبرا حزب حاكم با تلاش فراوان نگذاشتند چتهه در دولت ژنرال مشرف نقش و مسووليتي مهمي داشته باشد.

 

شايد اين نكته " چوهدري شجاعت حسين" كه هفته گذشته اعلام كرد كه حزب حاكم موافق باقي ماندن " شوكت عزيز" به عنوان نخست وزير است ، همان كدورتهاي كهنه و قديمي وي با چتهه باشد.

 

كارشناسان سياسي پاكستان معتقدند كه حامد ناصر چتهه و " منظور وتو" كه از شخصيات بانفوذ و مقتدر ايالت پنجاب هستند، به ژنرال مشرف مشورت دادند كه براي استحكام حاكميت در شرايط موجود كشور خانم بي‌نظير بوتو رهبر حزب مردم را شريك حكومت كند.

 

نكته ديگر اينكه حامد ناصر چتهه رييس سابق مجلس ملي و منظور وتو كه از ‪ ۱۹۹۳تا ‪ ۱۹۹۶به مدت سه سال سروزير ايالت پنجاب بوده است از همكاران مورد اعتماد و وثوق خانم بوتو نيز هستند.

 

جمعي از تحليلگران سياسي پاكستان طي هفته گذشته اذعان داشتند كه ژنرال مشرف رييس جمهوري اين كشور در هفته‌هاي آتي" حامد ناصر چتهه " را به عنوان نخست وزير موقت به جاي " شوكت عزيز" نخست وزير كابينه فدرال، معرفي خواهد كرد.

 

آنها براي باورند كه معرفي چتهه به عنوان نخست وزير موقت به منزله مهر تائيد به توافقات خانم بوتو و ژنرال مشرف خواهد بود.

 

به نظر تحليگران در چنين شرايطي نمايندگان حزب مردم در مجالس به همراه احزاب موافق، ژنرال مشرف را براي يك دوره ‪ ۵ساله ديگر انتخاب خواهند كرد.

 

خانم " بي‌نظير بوتو " روز گذشته طي مصاحبه‌اي با رسانه‌هاي جمعي پاكستان اعلام كرد كه " حامد ناصر چتهه " يك شخصيت قابل احترام و مورد قبول همه است.

 

وي افزود: همه به وي احترام مي‌گذارند و چتهه در دوران حكومت من در اداره كشور شريك بوده است.

 

خانم بوتو اضافه كرد كه وي حامي دولت كنوني نيز مي‌باشد.

 

نكته آخر:

پاكستان همزمان با نزديك شدن به سالروز استقلال شصت ساله خود در جنب و جوشي سياسي و اجتماعي جدي براي اداره امور آينده كشور با تقابل انديشه‌ها، منافع " چوهدري‌ها " ، سودهاي حزبي و گروهي مواجه است.

 

از سويي حزب حاكم در تلاش است با تمام ابزار و وسايلي كه طي اين ‪ ۵سال اداره كشور در بخش‌هاي مختلف فراهم كرده است ، بتواند ژنرال مشرف را با لباس نظامي براي يك دوره ‪ ۵ساله ديگر قبل از پايان كار مجالس انتخاب نمايد.

 

اما ديگر احزاب و گروهاي مذهبي و سياسي با حساس قرار دادن شرايط موجود به رايزني‌هايي در اين مورد پرداختند و اپوزسيون يا همان ائتلاف ششگانه احزاب مذهبي و سياسي مخالف دولت (مجلس متحده عمل) اعلام مي‌كند كه با حضور ژنرال مشرف و دولت فعلي ، انتخابات عمومي شفاف و عادلانه نخواهد بود.

 

آنها براين باورند، دولت فعلي كه از حزب مسلم ليگ (حاكم) است ، تمامي شرايط را براي فراهم كردن و به دست آوردن آرا براي اهداف خود مهيا كرده و زمينه‌اي براي رقابت سالم وجود نخواهد داشت.

 

از سوي ديگر رهبران ارشد اين تشكل سياسي و مذهبي در نشست هفته گذشته خود اعلام كردند كه انتخابات عمومي را تحريم نخواهد كرد، اما در انتحابات تقلب صورت خواهد گرفت.

 

شايد اين نكته حائز اهميت باشد كه " قاضي حسين احمد" رييس اين تشكل در اعتراض به عملكرد دولت در سراسر كشور و كشتن مردم كه از مجلس ملي استعفا داده است ، شرايط را تا حدودي تغيير دهد.

 

وي بر عليه ژنرال مشرف به عنوان رييس جمهوري و فرمانده ارتش و دو شغل داشتن وي شكايتي را براساس مفاد قانون اساسي تنظيم و تقديم ديوان عالي كشور كرده است.

 

بايد گفت كه رسيدگي به اين شكايت مي‌تواند سرنوشت ژنرال مشرف ، آينده وي و كشور پاكستان را تعيين كند.

 

به نظر مي‌رسد كه بايد منتظر رسيدگي به اين شكايت ، انتخاب نخست وزير موقت و پايان كار مجالس پاكستان بود.

 

 


August 5th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی